Dodenherdenking

Je ziet en hoort het ieder jaar: ‘vandaag ben ik twee minuten stil’. Maar wie doen dat nog echt? En waar doen we het voor?  We gaan er vanuit dat we stil staan bij de gevallenen van de tweede Wereldoorlog, maar niet is minder waar, omdat we stilstaan bij álle oorlogsslachtoffers. Onder deze slachtoffers zijn ook veel gevallenen die hebben gestreden voor de vrijheid en de veiligheid van onze natie en daar mogen we best wel bij stilstaan.

Tweede Wereldoorlog

De tweede Wereldoorlog roept jaarlijks nog steeds pijnlijke herinneringen op bij velen. In de vijf jaar waarin deze oorlog zich afspeelde, vonden ruim tweehonderdtachtig duizend mensen de dood. Velen in concentratiekampen, maar ook zeker veel mensen in het verzet, en bij de soldaten die onverzettelijk door gingen met de strijd tegen de agressor vanuit Engeland, Indonesië en Australië. 

Mensen die hun leven gaven voor de strijd tegen dictatoriaal bewind, met als bedoeling om bevolkingen te bevrijden tegen de onderdrukker. Mensen uit Europa, Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Canada en Australië streden dapper voor de vrijheid, die uiteindelijk kwam in 1945. Voor hen staan ook vele veteranen uit die tijd nog stil bij die verliezen. 

Veteranen

Niet alleen staan de veteranen stil bij de slachtoffers uit de tweede Wereldoorlog, maar ook bij oorlogen die na 1945, waar Nederland als onderdeel van de Verenigde Naties en de NAVO  bij betrokken is geweest, zoals de Koreaanse oorlog (1950-1953), de Golfoorlog (1990-1991), de Iraakse Nofly-zones (1991-1993), de Irakoorlog (2003-2011), de oorlog in Afghanistan (2001-2021), de opstand in Libië (2011) en de interventie tegen de Islamitische Staat (2014-2019). Hierin vonden rond de 150 militairen de dood.

De veteranen vormen een belangrijk onderdeel bij de dodenherdenking. Tijdens de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam wordt een erecouloir, een erehaag van het Paleis op de Dam tot aan het Nationaal Monument gevormd. Die bestaat uit 60 veteranen en 40 actief dienende militairen van de landmacht, marine, luchtmacht en marechaussee. In de erecouloir staan veteranen symbool voor de inzet voor internationale vrede, vrijheid en veiligheid.

Twee minuten

We moeten naar mijn idee meer bewustwording creëren bij de jeugd als het gaat over de inspanningen van onze krijgsmacht. Zo ook mag er meer geïnformeerd worden over de gebeurtenissen tussen 1940 en 1945. Vrijwel niemand van de jeugd weet iets over de slag bij Arnhem, of over de stoottroepen. De geschiedenis is belangrijk. Belangrijk om te begrijpen waarom er verdriet is rond de dodenherdenking, maar ook om respect te hebben voor diegenen die het leven lieten voor de vrijheid waar wij vandaag de dag in kunnen leven.

Vrijheid is niet vanzelfsprekend, ook al kan nagenoeg niemand zich hier iets bij voorstellen. Want het is normaal dat je boodschappen kan doen, in plaats van leven op rantsoen, je boodschappen kopen via een bonnensysteem. Het is normaal dat je s’ochtends wakker wordt en naar buiten kan kijken, in plaats van af te wachten of er nog wel een morgen voor je is. 

Misschien moeten we hier wat meer bij stilstaan. En daarom hangt de vlag vandaag halfstok en ben ik om 20:00 twee minuten stil.