Vrijheid. Het leven in vrijheid zou een normaal iets moeten zijn, maar deze hele zin verraadt al dat dat het dus niet is. Vrijheid is een recht. Een recht dat velen hebben opgegeven voor een hoger doel, soms met succes, en soms tevergeefs. Vrijheid vieren we op 5 mei. Omdat dat de dag is, dat de Duitse bezetters de capitulatie tekenden. Ze gaven zich over, nadat we waren bevrijd door de Engelsen, Amerikanen en Canadezen. Zij waren onze helden die de Duitse onderdrukker versloeg, na vijf zware jaren oorlog. Maar wat is die zwaar bevochten vrijheid waard?

Dagboek

In een dagboek dat ik las omtrent de laatste dagen van de oorlog in 1945, stond het volgende: “Nu is het dan toch echt waar en terwijl ik dit schrijf probeer ik me te realiseren wat het betekent. Het is echter zo moeilijk die betekenis in woorden uit te drukken. Vijf jaar lang onder het juk van een niets ontzienden vijand te hebben geleefd, vallen zo in een paar minuten niet weg. Maar wat ik wel kan beseffen is, dat er spoedig voedsel zal komen, er weer gas, licht en water zal zijn en er weer brandstof komt, straks de trein en de tram weer zal rijden, onze mannen weer uit D terug zullen keren, waar ze nu reeds jaren als dwangarbeiders leven. Ook onze krijgsgevangenen en studenten zullen terugkeren ik op ieder ogenblik van de dag of de nacht de straat op kan overal het verduisteringspapier verwijderd kan worden…”

De waarde van vrede is mondiaal van onschatbare waarde, en een oorlog kent alleen maar verliezers. Waar machtswellustelingen alleen maar kunnen dromen van nog meer macht, land, geld of andere zaken waar een dictator nooit genoeg van kan krijgen, gaat deze letterlijk over lijken om te trachten zijn doel te behalen. De oorlogen zijn er alleen in de loop van tijd alleen maar harder op geworden. Ik bagatelliseer nu de tweede Wereldoorlog niet hè, want we weten allemaal wat die kampartsen deden met hun proefkonijnen. Naar mijn weten is dat sindsdien nooit meer gebeurd. Maar denk even aan de gifgasaanvallen, en dingen als biochemische wapens die nu ‘gewoon’ worden gebruikt? Maakt het dat beter? 

vrijheid

De witte pagina na de capitulatie van de Duitsers, in dit dagboek is dan weliswaar een ongeschreven pagina, maar dat wil niet zeggen dat er geen inhoud is voor deze pagina. Want we zijn dan weliswaar oorlogsvrij gebleven, maar vrij zijn, wat betekent dat dan eigenlijk? De vrijheid die toen werd beleefd, is dat inherent aan de vrijheid die we nu beleven? Ik denk dat dat te betwijfelen valt. En misschien was het gevoel van vrijheid wel anders qua beleving na 5 jaar onderdrukking. Maar dat zou dan betekenen dat het op dat moment de perceptie was van vrijheid. Nu in de 21e eeuw, voelen wij, als mensen die nooit een oorlog hebben meegemaakt, die vrijheid toch anders.

Vrij is in de dikke van Dale omschreven als volgt:

Vrij (bijvoeglijk naamwoord, bijwoord)

1 onafhankelijk van de macht of wil van een ander: 

2 niet beperkt:

Ik denk dat we steeds meer in een beperkende rol leven. Een beperkende rol waarin we dus afhankelijk zijn geworden van de macht of wil van een ander. En dat is niet door een buitenlandse onderdrukker, maar gewoon door onze eigen maatschappij. De veteranen die gisteren in de erecouloir stonden voor hun gesneuvelde strijdmakkers. Zij worden nu door onze eigen regering gekort op inkomsten en hulpverlening. En die hebben daar dus keihard voor gevochten. Zonder hun onverzettelijkheid, spraken we waarschijnlijk nu allemaal Duits.

En sinds Corona is het daar allemaal niet beter op geworden. De vrijheid om te bepalen of je gevaccineerd wilt worden hoef ik niet te beschrijven. Je kreeg als niet gevaccineerde nog net geen herkenningsteken op je jas gespeld. Na Corona kwam dat hele Oekraïne-debacle, waardoor we nu allemaal alleen nog maar meer in de schulden worden gejaagd. En hoe ga je dat nu dan doen, met je AOW-tje en je pensioen dat alleen maar minder wordt? Nee, vrij zijn we al een tijd niet meer.

Kortom: We vieren Bevrijdingsdag zonder dat we tegenwoordig de echte vorm van vrijheid kennen. En dat maakt Bevrijdingsdag gewoon een dag in mei. Een dag dat we de vrijheid vieren die na de oorlog gevoeld is. Maar een vrijheid die deze generatie niet meer terug kan vinden in de fundering van het bestaan.